Natuurprints maken met de gelli plate

Monoprinten met een (gelli) plaat is een eindeloos fascinerend proces, waarvoor je niet eens hoeft te kunnen tekenen of schilderen. Experimenteer met planten, bloemen, papieren sjablonen en nog veel meer voor de mooiste resultaten!

Wat is monoprinten?

Het principe van monoprinten is simpel; je smeert een glad oppervlak in met acrylverf, olieverf of drukinkt, waarna je het te bedrukken papier erop legt. Door op de achterkant van het papier te tekenen of te wrijven ontstaat een enkele (mono) afdruk. Je kunt hiervoor een (plexi)glasplaat of gelatineplaat gebruiken. Hieronder zie je een voorbeeld van monoprinten met overtrekpapier.

Waarom printen en niet tekenen?

Zoals je ziet in dit voorbeeld ontstaan er bij het printen spontane, grillige lijnen. Iets dat je nooit kunt bereiken door het te tekenen of schilderen. Bovendien kun je, in plaats van te tekenen, ook afdrukken maken door vlekken van verf te maken en die af te drukken. Daarbij kun je ook delen uitsparen, zoals in de abstracte landschapjes hieronder.

Het leuke van Gelliplate printen is dat je helemaal niet hoeft te kunnen schilderen om een mooi resultaat te bereiken

Review printen met de Gelli plate

Het printen op gelatine platen is niet nieuw (je kunt ook een glasplaat gebruiken of zelf een gelli plate maken met gelatine). De Gelliplate maakt het printen wel erg makkelijk. De plaat is kant en klaar, handzaam, oneindig vaak te gebruiken, minder zwaar dan een glasplaat en het materiaal is zacht en toch stevig, waardoor je er mooie afdrukken mee krijgt.

Nog een voordeel; je hoeft de plaat tussendoor niet schoon te maken. Zo kun je de Gelli plate keer op keer gebruiken zonder al te veel restafval van de acrylverf. Ook het opbergen vereist ook geen bijzonderheden. Ik bewaar mijn Gelli plate gewoon in de meegeleverde hersluitbare blister.

Ik ben fan! Hier vind je meer informatie over de Gelli plate en bij (onder andere) Bol.com kun je de Gelli arts gelli plate* kopen. Ik heb een grote plaat van 20×25 cm gekocht, een kleine van 10×15 en een ronde plaat.

Stap voor stap: Printen met de Gelli Plate

Gereedschap

• Gelli plate
• Inktroller

Nodig

• Acrylverf
• Papier om op te drukken, bijvoorbeeld acryl, aquarel of mixed media papier
• Materialen om afdrukken mee te maken, zoals bladeren of in sjablonen geknipt papier
• Kranten en doekjes om materialen mee schoon te maken

Instructies

Voorbereiden

• Bedek een tafel met kranten en leg alle benodigdheden klaar.
• Leg de natuurmaterialen klaar en/of knip of scheur sjablonen van papier,
• Knijp enkele druppels verf in één of meer kleuren naar keuze op de Gelli plaat. Je hebt maar weinig nodig.
• Rol de verf uit met de inktroller. Rol verschillende kanten op en ga door tot de verf egaal verdeeld is. Als er een soort structuurtje op de verf komt, is de dikte goed.

Maak patronen in de verf

• Je kunt patronen maken door natuurmaterialen, papier met structuur of een papieren sjabloon op de uitgerolde verf te leggen, even aan te drukken met de roller en er weer af te halen. Je haalt hiermee een klein beetje verf van de plaat, waardoor er een subtiele en verfijnde afdruk ontstaat waarin je de structuur van het materiaal blijft zien. De plantenprints op de bovenste foto zijn op deze manier gemaakt.
  
• Je kunt patronen ook uitsparen door een papieren sjabloon op de ingesmeerde plaat te leggen. Hierdoor ontstaat er een duidelijke, harde overgang omdat er op de plekken waar het sjabloon ligt geen verf komt. De bergen in het voorbeeld hieronder zijn op deze manier gemaakt. Je kunt een papieren sjabloon ook gebruiken om prints met witte randen te maken.

  Tip: na het printen trekt het papieren sjabloon krom. Je zult zien dat het weer rechttrekt als je het laat drogen. Daarna kun je het sjabloon opnieuw gebruiken.
  

Printen

• Leg na de voorgaande stappen het papier dat je gaat bedrukken op de plaat (de plaat blijft dus op tafel liggen). Wrijf over de achterkant van het papier om af te drukken.
  
• Verwijder het papier voorzichtig en laat drogen.
  
• Je kunt op deze manier een enkele print maken (zoals de plantenprints) of meerdere lagen over elkaar printen (zoals in het voorbeeld van de bergen).
• Je kunt ook een monoprint afdruk maken door met potlood of pen een tekening te maken op de achterzijde van het papier, zoals in het voorbeeld met de theepot.

Afwerken

• Je kunt de print na het drogen inlijsten en ophangen. Vooral bloemen en bladeren hebben vaak niets meer nodig.
• Je kunt deze techniek ook gebruiken als basis voor een schilderij of schetsboekpagina, want het is de perfecte manier om van 'het witte vlak' af te komen.

Schoonmaken

• Je hoeft de plaat tussendoor niet schoon te maken. Je rolt de nieuwe verf over de oude (opgedroogde) verf heen. Is de oude verf nog nat en wil je de kleuren helder houden, dan kun je de plaat tussendoor schoonmaken met een plantenspuit en een oud doekje (dat je op deze manier lang kunt hergebruiken).
• De roller kun je schoonrollen op een krant, daarna even insprayen met water en verder uitrollen tot hij helemaal schoon is. Op deze manier hoeft je niets door de gootsteen te spoelen.

Notities

Struinkids: Monoprinten is leuk om te doen met kinderen. Doe ze wel oude kleren, een schort en/of handschoenen aan, want het kan een gezellige knoeiboel worden.

Meer ideeën met de Gelli plate

De ideeën zijn eindeloos. Om structuren te maken kun je de volgende voorwerpen gebruiken:

• Planten, bloemen, bladeren, …
• Schelpen (met een rollende beweging over de plaat halen)
• Propjes tissuepapier of plastic in de uitgerolde verf deppen (voor een soort wolkeneffect)
• Patronen in de verf tekenen met stokjes
• Gestructureerd papier, zoals behang
• Stempels (hier lees je hoe je die zelf maakt)
• Tip: kijk in de kringloopwinkel met ‘monoprint ogen’ en ontdek talloze structuren in handgesneden houten doosjes, kanten kleedjes en zelfs speelgoed.
• Wil je liever niet met acrylverf werken? In dit artikel laat ik je zien dat je ook met aquarel en andere waterverven kunt printen.

Je kunt ook op schetsboekpagina’s printen, zoals het voorbeeld hieronder met een vers varenblad.

Verder lezen:

• In het boek Gelli plate printing* vind je een uitgebreide uitleg
• Maak wenskaarten van kunstkneusjes van je gelli prints
• Op Pinterest verzamel ik leuke ideeën met lino- en monoprinten
• Zou je een workshop willen volgen (in Hoog-Keppel)? Neem dan contact op. Bij voldoende aanmeldingen plan ik een (aantal) workshop(s).

Heb jij naar aanleiding van dit artikel (natuur)prints gemaakt? Inspireer anderen en deel het resultaat in een reactie hieronder.