Stop met Pinterest, start een schetsboek

Elke kunstenaar, creatieveling en ontwerper zoekt weleens online naar inspiratie, op Pinterest of Instagram. Daar is niks mis mee. Maar hoe voorkom je dat je in het ‘social media moeras’ verstrikt raakt?

Geloof me, I’ve been there. Ik ben Pinterest gebruiker van het eerste uur (toen je nog ‘gekeurd’ moest worden om mee te mogen doen) en ik ben verzot op Instagram. Het gevaar van al die inspiratie is dat ik meer tijd kwijt ben aan het verzamelen van ideeën dan dat ik zelf aan het schilderen of tekenen ben. En dan die immer groeiende berg ideeën waar ik ‘ooit eens iets mee wil doen’. Ik vond al die bewaarde ideeën heel overweldigend. Het was verlammend en helemaal niet inspirerend! Herkenbaar?

Stoppen met Pinterest

Een aantal jaar geleden besloot ik korte metten te maken met ‘idea hoarding’ via Pinterest. Ik verwijderde rigoureus alle borden met teken-, schilder en -diy inspiratie. Alleen de praktische dingen hield ik; weef-en breipatronen, woonideeën, tuintips en foto’s die als referentiemateriaal voor schilderijen dienen. Ik bewaar geen creatieve ideeën en inspiratie meer op Pinterest. Punt.

Mijn schetsboek is mijn Pinterest

Mijn nieuwe mantra werd “Mijn schetsboek is mijn Pinterest”. Als ik nu iets zie dat me inspireert, maak ik een schets of een aantekening in mijn schetsboek of commonplace journal.

Schetsen in plaats van pinnen heeft twee voordelen

1. Een schets maken kost meer tijd, dus je denkt wel twee keer na voor je die tijd investeert in het vastleggen van een idee. Dat zorgt ervoor dat je alleen dingen bewaart die je ook echt de moeite waard vindt. Dat is wel even wat anders dan de klik-en-klaar methode van Pinterest.

2. Als je iets schetst, maak je – door jouw eigen stijl en handschrift – kleine wijzigingen. Een idee of ontwerp wordt daarmee al een heel klein beetje aangepast en krijgt als vanzelf al een stukje van jouw eigenheid mee.

Je eigen waarneming als inspiratiebron

Ik doe het liefst inspiratie op vanuit mijn eigen waarneming. Vergeet niet dat je niet alleen waarneemt met je ogen, ook je reuk (een mooi gerecht), gehoor (fijne muziek), tast (die zachte trui) en zelfs je hoofd (je dagdromen) doen mee.

Inspiratie haal ik overal vandaan; natuurlijk de natuur, maar ook een liedje dat ik hoor, een quote die ik lees of een beeld dat ik in mijn hoofd zie bij het lezen van een boek. En als ik online, via Pinterest, Instagram of waar dan ook, op iets moois stuit dat ik wil bewaren – dan schets ik het in mijn schetsboek! Soms een snelle schets, soms een zin, misschien een paar steekwoorden of zelfs een klein schilderij.

Steeds beter kijken

Probeer het zelf eens een tijdje. Stop met social media en verzamel ideeën in je schetsboek. Je zult merken dat je steeds beter leert kijken. Je leert ook nog eens veel over jezelf; wat je mooi vindt, wat je raakt, wat je verafschuwt. Je zult thema’s ontdekken en je zult merken dat die thema’s veranderen, al naar gelang wat je bezighoudt in je leven. Mijn grote overkoepelende thema is de natuur en ons landschap. Mijn tijdelijke thema is het vinden van mijn eigen creatieve pad. Dat lees ik af aan de quotes en schetsen die ik verzamel. Wees gewaarschuwd, zo’n schetsboekje wordt heel persoonlijk en is voer voor psychologen!

Tips voor een schetsboek als Pinterest

1: Gebruik een klein schetsboekje
Gebruik een schetsboekje dat in je tas past, zodat je het altijd bij je hebt. Ik gebruik het liefst A6 formaat schetsboekjes. Hier lees je reviews van mijn schetsboeken.

2: Je materialen voor het grijpen
Ook je materialen moeten voor het grijpen zijn. Bevestig dus een pen of potlood aan je schetsboek. Ik doe mijn schetsboekje in een leren ‘midori’ hoesje van Paper Republic met daaraan een penloop (hier lees je daar meer over met een diy om er zelf een te maken). In mijn penloop zit meestal een Micron PN of 02 pen en in het hoesje past nog een extra Moleskine cahier voor kladjes.

3: Bronvermelding
Vermeld altijd de bron bij de quote of je tekening. Het is mij weleens overkomen dat ik na een paar jaar niet meer wist of het mijn eigen idee was of dat van een ander. Heel onhandig! Bij een quote of nagetekende illustratie vermeld ik dus altijd de oorspronkelijke maker.

4: Index
Ik maak achterin soms een kleine index en verwijs naar het paginanummer (ik nummer mijn pagina’s meestal zelf), zodat ik notities makkelijk kan terugvinden. De categorieën in mijn index zijn meestal: recepten, diy ideeën, projecten, gelezen boeken, etc.

Inspiratie of stelen?

Nog even iets over geïnspireerd raken door en het natekenen van andermans werk. Ik ben geen voorstander (understatement) van het kopiëren van andermans werk. Dus een bestaand schilderij naschilderen of iemands stijl kopiëren en dat presenteren als jouw kunst is natuurlijk not done. Wat je natekent in je schetsboek is dus puur bedoeld als dagboek of inspiratiebron.

Soms gebeurt het wel dat er iets ‘in de lucht’ hangt. Bijvoorbeeld de kleur ‘koraal’. Deze kleur zie ik al een tijdje opduiken bij verschillende kunstenaars. Laat ‘living Coral’ nu net de pantone kleur van 2019 zijn. Toeval? Ik denk het niet. Hebben al deze kunstenaars dan ‘gejat’ van elkaar? Ook dat is denk ik niet het geval. Als kunstenaar laat je je inspireren door je omgeving en daarmee ben je ook onderhevig aan mode-en interieurtrends. Een prachtig onbewust proces dus…

Bonus: je vindt je eigen stem

Stoppen of minderen met social media heeft nog een bonus. Door minder te kijken naar het werk van anderen, voorkom je dat je je eigen werk voortdurend gaat vergelijken. Er is namelijk altijd iemand beter of succesvoller dan jij. Daarom vind ik het belangrijk om je eigen stem te vinden, los van wat anderen maken. Alleen dan kun je dingen maken vanuit je eigen hart. En de enige manier waarop je dat kunt doen is heel goed kijken naar je eigen omgeving met je eigen ogen en je eigen ideeën schetsen met je eigen handen.

Dus, laptop/mobiel weg en… Let’s create!

Meer schetsboeken tips

In het artikel Een schetsboek kiezen geef ik tips over het kiezen van een schetsboek en geef ik korte reviews van alle schetsboeken waar ik mee heb gewerkt. Ook interessant om te lezen: Vind je eigen stijl, Waarom schetsen beter is dan fotograferen en de serie Start je art journal.