Bloemen, iedereen is er dol op en het is een natuurproduct. Het perfecte cadeau. Toch? Helaas is het ware verhaal achter jouw boeketje minder rooskleurig. Voor de productie van bloemen worden gifstoffen gebruikt. Omdat we ook in de winter bloemen willen, worden ze vanuit alle continenten naar Nederland gevlogen. En na een paar dagen genieten, belandt dat boeketje – inclusief gifstoffen – in de gft-bak. Waar de biologische landbouw inmiddels een redelijke vlucht neemt, blijft de bloementeelt nog achter. Maar niet lang meer als het aan schrijver Katja Staring en 25 sierbloempioniers uit Nederland en Vlaanderen ligt. Het is tijd voor een tegenbeweging met slow flowers!
Als ik vertel dat je je reguliere bloemen beter niet op de composthoop kunt gooien, dan schrikken mensen zich rot. Het gifgebruik in de bloementeelt, daar krijgen steeds meer mensen buikpijn van.
Bloemen natuurlijk?
Ook schrijver Katja Staring van DailyGreenspiration dacht lange tijd dat bloemen prima waren. Als natuurschrijver was ze zich bewust van het belang van biologisch voedsel, maar waarom je biologisch sierbloemen zou kweken? Daar had ze nog niet bij stilgestaan. Tot ze een jaar of zes geleden bij een biologische bloemenkweker kwam en er eens verder in dook.
Terwijl vooral in Nederland miljarden bloemen worden geteeld voor boeketten, rouwarrangementen en export, is slechts 1% van die teelt biologisch.
25 slow flower pioniers
In Slow Flowers maak je in deel I, Bosje impact, kennis met 25 pioniers die op een vernieuwende, duurzame manier met bloemen werken – van zadentelers tot bloemisten, van bloemenkunstenaars tot pluktuinders, van bollentelers tot onderzoekers. In korte portretten, voorzien van sfeervolle fotografie van Eva Krebbers, laten ze zien hoe zij het aanpakken. Hun verhalen getuigen van creativiteit en vindingrijkheid, want op een groene en verantwoorde manier met bloemen werken – en ervan kunnen leven – is nog best een uitdaging.
Na het lezen van dit boek koop je nooit meer ‘zomaar’ een bos bloemen.
Positief, maar wel realistisch
De portretten zijn positief van insteek, maar wel eerlijk en realistisch. Openhartig vertellen de pioniers hoe zij de omslag maakten van regulier naar natuurvriendelijk, zonder al te veel te wijzen naar de reguliere industrie. De groeiende slow flower beweging vormt nog maar een klein aandeel binnen de totale bloementeelt, dus ze moeten veel zelf uitvinden en natuurvriendelijk produceren lukt soms niet in één keer.
Zo vertelt bloemist Toma Smit hoe ze gefaseerd overging op seizoensgebonden werken. In het begin haalde ze in de winter nog weleens duurzame bloemen bij de groothandel. Toch kon ze hier niet meer achterstaan, omdat dit, ondanks het keurmerk, nog steeds een grote milieu-impact heeft. Ze besloot een paar jaar geleden al haar klanten te melden dat ze zou stoppen met verse bloemen in de winter, “waarbij ze ‘s winters één keer per maand een nieuw stuk op tafel krijgen, dat de hele maand kan blijven staan. Dus of droogbloemen of amaryllisbollen of andere bollen, of een arrangement van het seizoen. En dan in het seizoen weer met verse bloemen beginnen. En ze hebben allemaal ja gezegd.”
Boeketje gif
De portretten van pioniers worden afgewisseld met dossiers met achtergrondinformatie. Met onderwerpen als rozenteelt, glysofaat of verpakkingsvrij zijn deze hoofdstukken logischerwijs wat kritischer van insteek. Want waarom gebruiken bloementelers nog steeds zoveel bestrijdingsmiddelen? Waarom willen we per se midden in de winter rozen kunnen kopen? En dat allemaal voor een product waarvan je – met een beetje geluk – een week lang, of zeg maar kort, kunt genieten.
Kom in actie
In het laatste deel, Kom in actie, lees je hoe je zelf een “lieve bloemenrebel” wordt. Want jij kunt wel kiezen voor slow flowers, maar wat doe je met dat goedbedoelde boeketje van je moeder of van je werk? En hoe zit het met een feest, bruiloft of rouwarrangement? En wat als je zelf bloemen teelt, verkoopt of inkoopt en de eerste slow flower stappen wilt zetten? Voor al deze situaties geeft Slow Flowers fijne, inspirerende tips, adressen en inspiratie, zoals ‘maak in de winter corsages van geurige wintergroene kruiden, zoals rozemarijn, tijm en salie’ en ‘regel een plukberm als er bij je werk een strook grond over is waar best wat tegels gelicht kunnen worden’. Tot slot vind je in dit hoofdstuk links naar websites en adressen voor nog meer informatie en inspiratie.
Er zijn mensen die rigoureus besluiten om dan maar helemaal geen bloemen meer te kopen. Bloemist Toma Smit ziet het graag anders: “Juist door bloementuinen op te zetten in en om steden, creëren we meteen paradijsjes voor insecten. En het plukken van bloemen stimuleert de groei en bloei van de plant. Win-win.”
Maak het verschil met slow flowers
In deze tijd van bewustwording is het erg makkelijk om te vertellen hoe het niet moet en wat niet meer mag. Het fijne aan het boek Slow Flowers is dat het juist een positief verhaal vertelt en zoveel mogelijk wegblijft van het opgeheven vingertje.
Katja wil met Slow Flowers inspireren, niet beleren en dat is dik gelukt. Na het lezen van het boek snap je hoe de industrie in elkaar zit, waarom reguliere bloemen zo natuuronvriendelijk zijn en je weet welke groene keuzes je zelf kunt maken.
Tot slot lof voor de prachtige fotografie van Eva Krebbers, op Instagram bekend als Tumbleweed and fireflies. De portretten en sfeervolle detailfoto’s van bloemen, boeketten en tuinen zorgen ervoor dat je direct naar de dichtstbijzijnde pluktuin wilt rennen om je onder te dompelen in die heerlijk romantische bloemensfeer.
Dus. Koop vooral bloemen, maar koop ze wel slow!
Slow Flowers inkijken of kopen
Bij Bol* kun je de eerste paar hoofdstukken van Slow Flowers inkijken. Het boek is ook te koop bij Katja zelf of bij Libris*.
Wil je Katja ontmoeten? Kijk dan in de agenda op DailyGreenspiration. En wil je meteen zelf aan de slag? Katja heeft een speciaal zadenpakket samengesteld met de biologische bloemzadenshop Lottta en op slowflowers.nl en slowflowersbelgie.be vind je adressen van aangesloten pioniers en informatie voor mensen die zelf ook slow flowers willen telen of verkopen.
Katja en ik zijn benieuwd; kende jij de slow flowers beweging al of heb je door deze review zin gekregen om hiermee aan de slag te gaan? Laat het weten in een reactie.
Ps. Op de foto bovenaan dit artikel zie je rozen uit mijn eigen tuin en droogbloemen die ik droogde met bloemen uit een boeket. Met dank aan uitgeverij Terra voor het recensie-exemplaar.
