Wandelroute: Het tientje van waternet

6 augustus 2020

Normaal stippel ik mijn eigen routes uit dwars door de Amsterdamse Waterleidingduinen, maar deze keer wandelde ik eens de wandelroute Het tientje van Waternet. Leuk om een route van een ander te volgen met bovendien een paar interessante weetjes onderweg. Bijvoorbeeld de metalen ring in een boom vlakbij Panneland (blauwe tekst, na punt 6 op de route). Hier stond vroeger een boerderij (je kunt hier nog de contouren van de akkertjes zien). De ring werd gebruikt om paarden aan vast te maken. Ik loop hier al wat jaartjes rond, maar die had ik nog nooit gespot.

Van het pad af

Het bijzondere aan de Amsterdamse Waterleidingduinen is dat je bijna overal van de paden mag. Je kunt hier dus eindeloos struinen, duintoppen beklimmen of verborgen wildpaadjes tussen de bomen ontdekken. Het tientje van Waternet gaat op een aantal plekken van de paden af. Een leuke manier om dit mooie gebied te (her)ontdekken of om eens te ervaren hoe het is om niet over de geijkte paden te wandelen. Vind je het spannend om van de paden af te gaan? Op google maps zijn de Oranjekom, Panneland, het vogeleiland en de kanalen handige oriëntatiepunten. En je kunt altijd een op een duintop klimmen om te zien waar de kerktorens zijn 😉 Nog een tip; de kromgewaaide bomen staan naar het Oosten gericht (door de Westenwind).

Museumduin en mooi uitzicht

De route gaat ook langs museumduin. Ik vind het fascinerend dat er zoveel verborgen bunkers liggen in de duinen. Ze zijn onderdeel van de Atlantikwall. Museumduin dankt zijn naam aan de twee grote museumbunkers waar in 1941 de belangrijkste bezittingen van onder andere het Mauritshuis, Frans Halsmuseum, het Teylers museum en een aantal particuliere collecties waaronder die van het Koninklijk Huis werden ondergebracht. Het stuk duin na Museumduin is een van mijn lievelingsplekken. Je hebt hier fantastisch uitzicht over de duinen en op Zandvoort – hoe mooi kan Nederland zijn ♥

De route downloaden

Deze en andere wandelroutes kun je gratis downloaden op www.awd.waternet.nl en hier vind je alle informatie voor je bezoek aan dit bijzondere natuurgebied.

(Aanvullingen en tips onder de foto’s)

Een van de deuren van de museumbunkers
Uitzicht op Zandvoort

Aanvullingen op Het tientje van Waternet

Een paar persoonlijke tips en aanvullingen op deze wandeling. Dit is maar een fractie van wat er op deze route te ontdekken valt, want ik ontdek zelf ook nog elke keer nieuwe verhalen.

Veldnamen

Wist je dat bijna elk veld, del en duintop in de Amsterdamse Waterleidingduinen een eigen naam heeft? Je kunt ze vinden op de wandelkaart, te koop bij de Oranjekom of boshut het Panneland. op Deze zogenoemde veldnamen (als het ware straatnamen in het stratenloze buitengebied) werden gebruikt door boeren, jagers en stropers om door het gebied te kunnen navigeren. De namen herinneren ons aan personen, anekdotes, dieren, gewoonten en leefregels. Als ik een wandeling heb gemaakt zoek ik bij thuiskomst op waar ik ben geweest. Op deze manier leer ik het duingebied steeds beter kennen en leer ik meteen weer iets over de historie. Een paar voorbeelden op de route van Het tientje van Waternet:

Astrid’s driftje (waar je het kanaal oversteekt tussen punt 3 en 4 op de route)
In de jaren 30 is hier de jachthond Astrid tijdens een drijfjacht per ongeluk doodgeschoten. Een drift is het deel van het jachtveld dat bij een drijfjacht door de drijvers wordt ‘uitgeklopt’.

Strontige pan (op het Eiland van Rolvers)
Hier hadden koeien (vermoedelijk die van de boerderij van Rolvers) hun vaste rustplek, waardoor er veel koeienplakken lagen. Later zijn er koeien ingezet om het gebied te begrazen en deed de plek weer even zijn naam eer aan.

De vogelkijkhut

Tussen punt 2 en 3 op de route loop je langs het vogeleiland. Hier vlakbij ligt een vogelkijkhut aan het water – je moet hiervoor helemaal om het eiland heenlopen. Een fijne plek om vogels te spotten.

Verrekijker mee

Neem een verrekijker mee als je in de duinen gaat wandelen. Je kunt hier goed vogels kijken en op de hogere duintoppen heb je prachtig uitzicht.

(juni, in de buurt van de Zilk – Hondengat / Klazeweitje)

Hekken in het duin

Als je nu door het duin loopt zal het je opvallen dat er stukken omheind zijn. Deze hekken zijn neergezet om de vele damherten in het gebied buiten te sluiten. Zo kan AWD onderzoeken wat er met de flora en fauna gebeurt als er geen of minder herten grazen in een gebied. Ik loop regelmatig langs deze exclosures om het verschil te zien. Al na amper 1 seizoen vind ik het verschil (als leek) spectaculair. Ik zie allerlei grassen en bloemen die niet buiten de hekken groeien en dat zal ongetwijfeld weer positieve invloed hebben op insecten en vogels. Op deze website vind je meer informatie.

Boekentip: Lezen in het duin

Wil je nog meer weten over de geschiedenis, de wisselwerking tussen mens en natuur, de flora en fauna en de invloed van jagers, stropers, boeren, vissers, waterwinners en soldaten? In het boek Lezen in het duin lees je over de geschiedenis van het duingebied tussen Haarlem, Zandvoort en Noordwijk. Ook worden in dit boek de meeste veldnamen genoemd. Je kunt het boek kopen in het bezoekerscentrum de Oranjekom of bij Bol.com.

Een toevallige wandelaar zal er wellicht overheen zien. Maar wie iets weet van het verleden, zal al snel ontdekken hoe het landschap van nu het vroegere landgebruik weerspiegelt.

Bronnen: Het ABC van het AWD – Gert Baeyens (2012) en Lezen in het duin – Gert Baeyens en Joop Mourik (2012).

Heb jij deze route ook gelopen? Of weet jij een andere mooie route door de Amsterdamste Waterleiding Duinen? Deel je ervaring in een reactie hieronder.

Deel je reactie of vraag

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Maximale bestandsgrootte: 1 MB Dit kun je uploaden: afbeelding. Bestand hier neerzetten

Like
Close
Close